Józef Nizioł

Dyscyplina: matematyka, mechanika. Specjalność: mechanika nieliniowa.

Urodził się 2 marca 1938 roku. w Krzemienicy k. Łańcuta w województwie podkarpackim. W 1956 roku ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza w Łańcucie. Jako laureat Olimpiady Matematycznej został studentem Uniwersytetu Jagiellońskiego bez egzaminu wstępnego. W 1961 roku obronił pracę magisterską Pierwszy stopień dyfuzji, której promotorem był prof. Mirosław  K r z y ż a ń s k i¹. W tym samym roku podjął pracę zawodową na Politechnice Krakowskiej. W 1967 roku otrzymał stopień doktora nauk technicznych za pracę Nieliniowe probabilistyczne metody analizy drgań elementów konstrukcyjnych. Praca ta otrzymała wyróżnienie. W 1975 r. uzyskał habilitację na podstawie rozprawy Dynamika żyroskopów ze szczególnym uwzględnieniem żyroskopu całkującego w nieliniowym ujęciu deterministycznym i probabilistycznym. Rozprawa ta była również wyróżniona i otrzymała nagrodę ministra. W roku 1987 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego.

Specjalizował się głównie w obszarach: mechaniki, dynamiki maszyn, teorii drgań mechanicznych i wibroizolacji. Był uznawany za autorytet w dziedzinie mechaniki nieliniowej. Wyniki jego prac badawczych miały niezwykle ważne znaczenie dla przemysłu i gospodarki. Był autorem lub współautorem 12 monografii, kilku książek i podręczników akademickich, a także 180 artykułów naukowych opublikowanych w specjalistycznych czasopismach o zasięgu krajowym i zagranicznym. Wypromował 22 doktorów. Był recenzentem ponad 40 doktoratów i ponad 30 habilitacji, a także promotorem do godności doktora honoris causa dla czterech osób. Prowadził wykłady z przedmiotów: mechanika ogólna, teoria drgań, dynamika maszyn, matematyka, wytrzymałość materiałów, hydromechanika. Na studiach doktoranckich i indywidualnych prowadził wykłady i zajęcia z rachunku prawdopodobieństwa, teorii procesów stochastycznych, teorii drgań i stateczności ruchu, modelowania matematycznego układów fizycznych, optymalizacji układów wibroizolacji.

Pełnił wiele ważnych funkcji na Politechnice Krakowskiej. W latach 1973-1977 był prodziekanem Wydziału Mechanicznego. W okresie 1976-1981 pełnił funkcję dyrektora Międzywydziałowego Instytutu Fizyki PK. Od 1981 do 1987 roku był prorektorem – kolejno do spraw: rozwoju uczelni, badań i współpracy z zagranicą, kształcenia kadr. Prorektorem był także w latach 1988-1990 (ds. dydaktyki). W 1990 roku objął najwyższą godność na uczelni – rektora Politechniki Krakowskiej. Sprawował ją przez dwie kadencje (1990-1993 i 1993-1996). W latach 1996-2008 był dyrektorem Instytutu Mechaniki Stosowanej.

Jego niezwykle bogaty dorobek naukowy, dydaktyczny i organizatorski spotkał się z uznaniem wielu gremiów. Był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, członkiem kilku komitetów Polskiej Akademii Nauk, członkiem Rady Naukowej Centrum Badań Kosmicznych PAN, a także Polskiego Komitetu Normalizacji (1996-2000), Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego VI kadencji (1996-1999), Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Był także członkiem rzeczywistym Akademii Nauk Inżynieryjnych Federacji Rosyjskiej. W 1994 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Chemiczno-Technologicznej w Iwanowie (obecnie: Iwanowski Państwowy Uniwersytet Chemiczno-Technologiczny). W 2006 roku tytuł doktora honoris causa nadała mu Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, a w 2008 roku Politechnika Krakowska. W 2009 roku został profesorem honorowym Politechniki Warszawskiej.

Otrzymał wiele odznaczeń, medali i nagród, w tym: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1982), Krzyż Sybiraków (1994), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1996), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2005), Herkules Wiśnicki (2001, za pracę społeczną na rzecz rozwoju gminy), Honorowy Obywatel Miasta Nowego Wiśnicza (2008), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1983), Medal Hugo Steinhausa z okazji 60-lecia działalności Polskiego Towarzystwa Matematycznego i XIII Zjazdu Matematyków Polskich (1989), Medal Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (1994), Złoty Medal 50-lecia Politechniki Krakowskiej (1995), Honorowa i Złota Odznaka Politechniki Krakowskiej, Nagroda im. Profesora Zbigniewa Engela „Profesor – Senior” (2020).

Zmarł w dniu 26 stycznia 2021 roku w Krakowie. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

_________________________________________

¹Mirosław Krzyżański (1907-1965) – polski matematyk, specjalista w zakresie rachunku  prawdopodobieństwa, równań różniczkowych cząstkowych drugiego rzędu oraz funkcji  rzeczywistych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Źródło:

https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Nizio%C5%82

Prof. Józef Nizioł otrzymał wiele odznaczeń, medali i nagród, w tym:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1982),
• Krzyż Sybiraków (1994),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1996),
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2005),
• Herkules Wiśnicki (2001, za pracę społeczną na rzecz rozwoju gminy),
• Honorowy Obywatel Miasta Nowego Wiśnicza (2008),
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1983),
• Medal Hugo Steinhausa z okazji 60-lecia działalności PTM i XIII Zjazdu Matematyków Polskich (1989),
• Medal Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (1994),
• Złoty Medal 50-lecia Politechniki Krakowskiej (1995),
• Honorowa i Złota Odznaka Politechniki Krakowskiej,
• Nagroda im. Profesora Zbigniewa Engela „Profesor – Senior” (2020).

1. „Random Vibration of Mechanical Systems” (wspólnie z K. Piszczek).
2. „Metodyka rozwiązywania zadań z mechaniki”.
3. „Nowe metody eliminacji drgań przenoszonych na ludzi i konstrukcje” (wspólnie z M. Markiewicz).
4. „Dynamika układów mechanicznych”. 

Opracował: Zbigniew Suraj